İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından, Koç Holding’in desteğiyle düzenlenen ve Ute Meta Bauer, Amar Kanwar ve David Teh’in küratörlüğünü üstlendiği 17. İstanbul Bienali, bu yıl 17 Eylül – 20 Kasım 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek.
Bienal bu yıl, geleneksel sanat mekânlarının dışına çıkarak kitapçı, sahaf, hastane, huzurevi, kafe, metro durağı ve özel bir radyo istasyonunun da aralarında olduğu onlarca farklı mekâna yayılacak. Tarihi semtlerdeki müzelerin yanı sıra, bir hat ve cilt atölyesi, 15. yüzyıldan kalan bir hamam, 20 yılı aşkın süredir kullanılmayan bir Rum okulu, göçmen sanatçılar tarafından kurulan bir sanat alanı da bienal mekânları arasında yer alacak.
Pandemi nedeniyle bir yıl ertelenen 17. İstanbul Bienali, ölçeği, yöntemi ve hedefleri açısından önceki edisyonlardan farklılaşıyor. Tüm dünyayı etkisi altına alan salgın koşulları altında düzenlenen bu bienalin her anlamda geçmişten gelen kalıpların ötesine geçmesi gerektiğini düşünen küratörler, sergi için bir tema ya da başlık seçmek yerine uzun soluklu bir dönüşüm ve yeniden yaratım sürecine odaklandı. Bienal, farklı coğrafyalarda ve disiplinlerde çalışmalar yürüten kişileri bir araya getirerek aralarındaki etkileşimi besleyen, güçlendiren bir buluşma noktası olacak.
Küratörler Ute Meta Bauer, Amar Kanwar ve David Teh yaptıkları ortak açıklamada şöyle diyor: “Dünyanın dört bir yanındaki sanat oluşumları nasıl hayatta kalacakları, güncelliklerini nasıl koruyacakları, kimin için ve hangi amaçlarla faaliyet gösterecekleri gibi acil ve varoluşsal kaygılarla yüzleşiyor. Sanat, toplumsal söylemin sözcük dağarcığını yenileyerek yeni düşünce yolları açma gücüne sahip. Bu bienalde tek bir zaman ve mekânda büyük temalar etrafında büyük toplantılar gerçekleştirmeyeceğiz. Bunun yerine, bienal için belirlenen sekiz haftalık resmi süre için, çok sonra da devam edebilecek fikirlerin tohumlarının atıldığı büyük bir fikir dağılımı öngörüyoruz.”
17. İstanbul Bienali’nin sergileri İstanbul’un üç farklı semtinde yoğunlaşacak. Beyoğlu’ndaki bienal mekânları arasında daha önce serginin üç edisyonuna ev sahipliği yapan Pera Müzesi, uluslararası performans platformu Performistanbul Canlı Sanat Araştırma Alanı (PCSAA) ve İstanbul’daki en eski Rum okullarından, 1999’dan bu yana kapalı olan Merkez Rum Kız Lisesi yer alacak.
Kadıköy’deki bienal mekânları arasında endüstri mirasının kültür-sanat ekseninde aktif bir kamusal alana dönüştüğü Müze Gazhane ve savaş koşullarından dolayı ülkelerini terk etmek zorunda kalan Suriyeli sanatçıların kurduğu bağımsız bir sanat alanı olan arthereistanbul bulunacak.
Bienal ziyaretçilerini bekleyecek semtler arasında Fatih de bulunuyor. Türkiye’nin önde gelen hattat ve cilt sanatçılarından Prof. Emin Barın’ın 1987’ye kadar atölye olarak kullandığı, iki yıl önce bağımsız sanat alanı olarak yeniden açılan Barın Han ile İstanbul’un en eski hamamlarından Küçük Mustafa Paşa Hamamı bienalin tarihi yarımadadaki ev sahipleri olacak.
17. İstanbul Bienali projelerinin bir bölümüne internet üzerinden de erişilebilecek. 2021’de Açık Radyo aracılığıyla bienal katılımcılarını ağırlayan Radyo Bienal’in İngilizce yayınları bir podcast serisi olarak tüm dünyaya ulaşacak. Sergi boyunca devam edecek 17. İstanbul Bienali film programının ilk kısmı ise 41. İstanbul Film Festivali kapsamında 8 – 17 Nisan 2022 tarihleri arasında izleyiciyle buluşacak.