kültür.limited 2023 yılı sonunda 8 yıllık yayın hayatını sonlandırmıştır. Site, bir arşiv işlevi görmesi için açık bırakılmıştır.

2017’de sanat piyasasını neler bekliyor?

16 Ocak 2017

Gerçekleşmiş ve gerçekleşmekte olan pek çok değişkenle birlikte, 2017’de sanat piyasasında neler olacağı hakkında tahmin yürütmek oldukça zor. Birleşik Krallık’ın, Avrupa Birliği’den ayrılmak için oy kullanması, Donald Trump’ın başkan seçilmesi ve Avrupa’daki ileriki seçimler, kurulu düzeni yıkıyor ve gelecek hakkında muazzam bir belirsizlik inşa ediyor. Peki, bu değişimler piyasayı nasıl etkileyebilir? The Art Newspaper yazarlarından Georgina Adam, bu soru üzerine tahminlerini sıralıyor.

  1. Batı’da Değişim Rüzgarları

Başkan seçilen Trump’ın, zenginler için vergileri azaltacağına kesin gözüyle bakılıyor. Altyapı için arttırılan harcama gibi birtakım değişiklikler Amerikan ekonomisine fayda sağlayabilir. 2016’nın sonlarına doğru, dünya genelinde menkul kıymetler borsası hareketliydi ve petrol fiyatları da muhtemelen yükseliyordu. Aynı dönem 2014 ve 2015 yıllarıyla karşılaştırıldığında düşen sonuçlara rağmen Kasım seçimlerinin sonuçları cesaretlendiriciydi. Sermayedeki kutuplaşma artacak gibi görünüyor ve bu sanat satışlarında olumlu bir etkiye yol açabilir. Ancak, sanat eserlerinin bağışlanması için olan vergi teşviklerinin kaldırılması, koleksiyonerler için hayal kırıklığı yaratabilir.

Avrupa’da Fransız aşırı sağcı populist Marine Le Pen’in kazanması, büyük bir politik bozgun olabilir; yine de Fransa’nın nispeten küçük sanat sektörü hâlihazırda durgun, tıpkı katı ihracat yasalarından darbe alan Almanya gibi. Daha can sıkıcı olan ise Birleşik Krallık’taki “Brexit” etkisi. Pound’ın değer kaybetmesi satışlar için faydalı oldu, fakat akteden bir ekonomi ve metropol mesleklerinin kaybı, sektör için uzun vadede olumsuz olabilir. Brexit’in anlaşılmaz koşullarına bağlı olarak, kısa vadede değişiklik, uzun vadede ise Birleşik Krallık’ın durumunun zayıflaması öngörülebilir.

  1. Müzayede Evlerinin Rekabeti

Savaş sonrası ve çağdaş sanatta Christie’s’in iş cambazı olan Brett Gorvy, Dominique Lévy ile birlikte yeni bir danışma ve ticaret girişimi kurmak için işinden ayrıldı. O sırada Guillaume Cerutti, Patricia Barbizet yerine Christie’s CEO’su olarak atandı. Gorvy’nin, sektörün ticaretten başka bir şey olmayışını dile getirmesi, iki müzayede evi arasındaki yoğun rekabetin altını çiziyor. Görünen o ki, iki ev de kârı yükseltmek için farklı yolları seçiyor. Sotheby’s, veri şirketi Mei Moses Art Indices’i ve bilimsel araştırma şirketi Orion Analytical’ı satın alarak, Robert Rauschenberg Vakfı’nın eski CEO’su Christy Maclear ile anlaşarak; sanatçılar, zümreler ve vakıflar için danışma hizmetlerini genişletirken; Christie’s, ne pahasına olursa olsun sevkiyat peşinde koşacak gibi görünüyor.

Art Agency’yi ve Partners’ı satın almak için harcanan 85 milyon dolardan ve Taubman koleksiyonunun kârsız satışından sonra Sotheby’s’ın hisse bedeli ve kârı düşüşe geçti ve yöneticileri ayrılmaya başladı. Fakat Eylül ayında, Çinli sigorta şirketi Taikang Life Insurance, Sotheby’s’dan %13.5’lik bir hisse aldı. Taikang’ın süper zengin yönetim kurulu başkanı Chen Dongsheng, dünyanın en büyük dördüncü müzayede evi China Guardian’ın kurulmasında yardımcı oldu. Sotheby’s’ın hisse bedeli, hisse alımından sonra tekrar yükseldi.

Taikang’ın Sotheby’s yatırımı “dene ve gör” adımı olabilir mi? China Guardian, Çin’in bir numaralı açık artırma şirketi olan Poly Auction ile sert bir rekabet içinde. Sotheby’s hisse alımı cari ölçü ve global erişim sağlayabilir, ancak Çin’in dış yatırımdaki planlı kısıtlamalarının yanı sıra; Trump’ın Çin’le olan ticaret politikaları da bu durumu etkileyebilir. Christie’s ise, gizlice maliyetleri düşürürken, en iyi sevkiyatlar için savaşacak gibi gözüküyor.

  1. Sanat Fuarları Dara Düşüyor

Geçen yıl, birçok fuar küçülen pazarla birlikte ya kapandı ya da ertelendi (Art17 ve Art International İstanbul). Diğer taraftan, diğer fuarlar ise sergicilerin sayısını (Art Cologne) veya devam süresini (Frieze New York) azalttı. Özellikle, fuarların müşteri tabanının çoğunluğunu oluşturan daha küçük ve orta büyüklükteki galeriler zorluklarla karşılaşıyor. Çoğu katılımcı konusunda çok daha fazla seçici oluyor.

MHC Group’un lansmanıyla birlikte bölgesel fuarlarla birleşmede devamlılık söz konusu olabilir. Biraz daha fazlası yok olup, daha fazlası küçülecek. 2016 yılında Frieze Group’un %20’lik hissesine sahip olan WME-IMG, bu yıl şirketin tamamını satın alabilir. O hâlde, diğer fuarlar, Çin’de veya Amerika’nın Batı Kıyısı’nda, markanın adı altında lanse edilir mi? Yine bu durum, Trump’ın ekonomi politikalarına bağlı.

  1. Körfez Sorunu

Körfez serabının yok olmasının etkisinden uzak durmak zor. Guggenheim Abu Dhabi projesi durduruldu ve hiçbir gerekçe gösterilmedi; alımların devam etmesine rağmen, Louvre Abu Dhabi’nin açılışı tekrar ertelendi; Qataris, harcamıyor gibi görünürken, heyecan verici, seçilmiş sanat eserleri biriktirdi. Petrol gelirlerinin düşüşü, bütçelerin geniş çapta kesimine sebep oldu. Bölgedeki karışıklık, turizmi olumsuz yönde etkiledi. Sektör, durgunlaşmaya devam edebilir.

  1. Veri Savaşları Kızışıyor

2016 yılında, büyük veri için savaş alanı hareketlendi. Mei Moses Sotheby’s, Tutela Capital ise Artnet tarafından satın alındı. Tutela, veri tabanını kullanarak, Artnet için sektör araştırması ve analizi sağlıyor. Fakat sorun gelişiyor. Alman girişimci Magnus Resch’in geliştirdiği ve sanat sektörünün Shazam’ı olarak anılan uygulama Magnus, verilerinin Artsy’den ve ArtFacts’ten alındığı şikayetleri üzerine Apple Store’dan kaldırıldı. Heritage Auctions, Christie’s’e ait olan veri tabanı servisi Collectrium’a, üç milyon kaydı izinsiz kullandıkları iddiasıyla dava açtı. Büyük veri, 2017 yılında büyük bir konu olacak. Kolayca ve ucuz bir şekilde interneti kazıyabilen yazılımla, veri siteleri için radikal bir uyanış ve sektör için daha çok şeffaflık öngörülebilir.