kültür.limited 2023 yılı sonunda 8 yıllık yayın hayatını sonlandırmıştır. Site, bir arşiv işlevi görmesi için açık bırakılmıştır.

70TK: Kurtuluş Semtinin tarihsel dönüşümü

25 Eylül 2017

Küratörlüğünü mimari korumacı ve akademisyen Banu Pekol’un üstlendiği 70TK sergisi, semtin Tatavla’dan Kurtuluş’a evrilişinin yolculuğunu temsil ediyor. Kurtuluş’un uzun yıllardır ulaşım ihtiyacını karşılayan 70 numaralı otobüs ve Tatavla’dan Kurtuluş’a dönüşüm sinerjisiyle oluşan 70TK sergisi, 100 yıllık tarihi ve kültürel değişimi gözler önüne seriyor. Eski İstanbul’un Rum kökenli Apukurya zamanları, karnavalları, Noel ve Yılbaşı yortuları, maskeleri, mahalle cambazhanesi vb. o dönemin ruhu içinde anlatılıyor.

70TK sergisi, Kurtuluş Rum İlköğretim Okulu’nda 22 Eylül – 1 Ekim 2017 tarihleri arasında görülebilir.

“Çek arabacı Tatavla’ya gidelim, bizi oraya götürüp getirmek için kaç beşlik istersin!”

Sergi, Kurtuluş’un 17. yüzyılda küçük bir yerleşim olarak kurulmasından bu yana ve özellikle son 100 yılına ışık tutuyor. Kültürel Mirası Koruma Derneği ve Paros Dergisi ortaklığı ile, uzun yıllar Tatavla olarak adlandırılan bu yerleşimin son yüzyılda geçirdiği dönüşümleri farklı medyalar üzerinden sunarak, geçmişinden kalan izlerini bugüne aktarıyor. Örneğin zengin yemek kültürüne sıkı bir gönderme yapıyor; Nono’nun tarifiyle İstanbul Yemeği ve Yaprak Dolması, Yako’nun tarifiyle Saganaki, Arşo’nun tarifiyle Aşure bunlardan birkaçı…

Semtte uzun zaman yaşamış kişilerle uygulanan sözlü tarih görüşmeleri ve mimari değişimi belgelemek üzere yapılan saha çalışmalarından oluşan 70TK projesi, aynı zamanda Actors of Urban Change programının da bir parçası idi. Program kapsamında Avrupa’nın 10 farklı şehrinden, kültür sektörü, kamu sektörü ve özel sektörden birer temsilcinin bir araya gelerek oluşturduğu proje ekipleri, 18 ay boyunca kendi şehirlerinin bir sorununun çözümüne katkıda bulunmak için farklı alanlarda çalışmalar yürüttüler. Şişli Belediyesi, Açık Toplum Vakfı, Aya Tanaş Aya Dimitri Aya Lefter Rum Ortodoks Kilisesi ve Mektebi Vakfı da 70 TK projesinin destekçileri arasında yer alıyor.

Sergide Kurtuluş semtinin karakterini ortaya koyan mekânların gösterildiği bir bellek haritasının yanı sıra; arşivlerden ortaya çıkan mimari ve günlük değişimlere dair izlerin yer aldığı haber kupürleri, müstakil konutlardan apartmana geçiş sırasında bölgedeki mimari ve demografik yapıyı yansıtan belgeler, Tatavla’nın değişen sokak isimleri ve semtin dönüşümünü yansıtan enstalasyonlar yer alıyor. Açılışta konuşan Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü, çok başarılı bir sergi olduğuna ve kolektif çalışmanın önemine vurgu yaparken, 2003 yılından bu yana eğitim faaliyetlerine son veren Kurtuluş Rum İlköğretim Okulu’nu da belediyenin kültür sanat faaliyetleri için yeni bir mekan olabileceğini dile getirmiştir.

*Bu yazı kültür.limited için Emine Mine Bora tarafından hazırlanmıştır.