İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin İstanbulluları Beyoğlu’nun geleceğini birlikte tartışmaya ve ortak akılla plânlamaya davet ettiği Beyoğlu Senin katılımcı planlama çalışmaları “Arafta Bir Beyoğlu” sergisiyle devam ediyor.

İstanbul’un en önemli tarihi ve kültürel merkezlerinden Beyoğlu’nun zaman içindeki sosyo-mekânsal dönüşümünü konu alan araştırma sergisi, 7 – 24 Nisan 2022 tarihleri arasında TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi‘nde yer alıyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Plânlama Müdürlüğü’nün Beyoğlu’nun geleceğini katılımcı bir süreçle plânlamak üzere İstanbul Plânlama Ajansı işbirliği ile yürüttüğü Beyoğlu Senin projesi kapsamında ilçenin yerel talepleri ve beklentileri tespit ediliyor, ilçeyi ilgilendiren pek çok konuda farkındalık geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılıyor, akademik araştırmalar, sivil toplum çalışmaları ve bilimsel analizler tartışmaya açılıyor. Beyoğlu’nun zaman içindeki sosyo-mekânsal dönüşümünü araştıran “Tarihi Kent Merkezlerinin Yeniden Yapılanmasında Belirleyici Faktörler ve Olası Senaryolar: Beyoğlu Örneği” adlı TÜBİTAK araştırma projesini konu alan Arafta Bir Beyoğlu sergisi Beyoğlu Senin çalışmaları kapsamında TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi ve İstanbul Kent Konseyi’nin katkılarıyla gerçekleşiyor.

Arafta Bir Beyoğlu sergisi içeriğini oluşturan araştırma yürütücülüğünü Prof. Dr. Asuman Türkün’ün üstlendiği üç yıl devam eden proje, Beyoğlu’na dair önemli bir veri kaynağı olma niteliğini taşıyor. Araştırmacılar Aslı Sarıoğlu ve Dr. Çağrı Çarıkçı’nın yanı sıra bursiyerler Çiğdem İbişoğlu, Elif Kırpık, Gökçe Uzgören ve Reycan Çetin projede görev aldı. Araştırma için Beyoğlu sokaklarında güncel fotoğraf çekimlerini ise Orhan Cem Çetin gerçekleştirdi. Beyoğlu’yla ilgili yazılı kaynakların neredeyse tamamına ulaşılarak literatür taraması yapılan araştırma kapsamında, bölgedeki tüm binalar tek tek ziyaret edilerek kullanım özelliklerine göre sınıflandırıldı ve haritalandı. Yine bölgede yaşayanlar ve çalışanlarla yüz yüze anket ve derinlemesine görüşmeler yapıldı. Bu görüşmelerde Beyoğlu’nun kimlik özellikleri ve bu özelliklerin sürekliliğini ve kalıcılığını sağlayan unsurlar tespit edildi. Bu sebeple araştırma, bugüne dek Beyoğlu’na dair yapılmış en kapsamlı araştırmalar arasında yer alıyor.

Küratörlüğünü Eda Yiğit’in gerçekleştirdiği, araştırmanın ilgi çekici ve öne çıkan yanlarının vurgulandığı sergide, izleyici etkileşimli bir deneyime davet ediliyor. Serginin grafik tasarımını yaratıcı dokunuşlarıyla Ece Eldek gerçekleştiriyor. Araştırma bulgularının çevrimiçi paylaşıldığı internet sitesi de erişime açıldı.

Beyoğlu’nun her dönem farklı kesimlerin buluşma, karşılaşma ve çoğalma ‘yeri’ olmasının nedenlerinin de arandığı sergi, Beyoğlu’nun çoklu ve katmanlı hikâyelerinin izini sürerken farklı dönemlerin önemli etkiye sahip olaylarını, mekânlarını ve anlatılarını bir araya getirerek, zamanın ve mekânın ruhunu yakalamayı deniyor. Birbirine bağlı yaşayan ve gelişen bir sistemler bütünü, başka bir deyişle Ekosistem Olarak Beyoğlu, usta-çırak ilişkisi, esnaflık adabı ve ilişkileri, zanaat üretimi-satışı ilişkilerini konu alan Zanaatların ve Esnaflığın Aktarılması, farklı sınıfsal konumları, cinsel, etnik ve dinsel kimlikleri, dayanışma ve çatışma pratiklerini konu alan Çeşitlilik, direnç alanlarını ve pratiklerini konu alan Toplumsal Hareketler serginin ana bölümlerini oluşturuyor. 

Sergi kapsamında araştırmada üretilen haritalar ve anket dökümleri paylaşılmakla birlikte Beyoğlu’na dair güncel soruların sorulduğu etkileşimli bir alan ile Beyoğlu içerikli kitapların yer aldığı bir okuma alanı da bulunuyor. Kronolojik bir çalışma olan Tarih İçinde Beyoğlu isimli defter ziyaretçilerin katkıları ve görüşleriyle zenginleşmeyi bekliyor.

Sergi vesilesiyle araştırmaya katkı sunan ve sunması beklenen Beyoğlu içerikli işler üreten sanatçıların çalışmaları küçük boyutlu reprodüksiyonlar hâlinde izlenebilecek. Açık duvar olarak kurgulanan bu alan, sergi süresince sanatçıların Beyoğlu’na dair resim, fotoğraf, heykel vb. üretimlerinin bilgisini toplamayı da amaçlıyor. Sergiye katkı sunan sanatçılar arasında Arel Siviş, Arzu Filiz Güngör, Ateş Alpar, Ayşe Türemiş, Ci Demi, Cins, Derya Ülker, Ebru Özseçen, Ece Eldek, Eda Aslan, Erdem Varol, Evrim Kavcar, Furkan Öztekin, Füsun Turcan Elmasoğlu, Ha Za Vu Zu, Leman Sevda Darıcıoğlu, Nalan Yırtmaç, Nazım Serhat Fırat, Neriman Polat, Orhan Cem Çetin, Yücel Tunca, Zeycan Alkış bulunuyor.