Bilsart, 3 – 16 Kasım 2020 tarihleri arasında Larissa Araz’ın “Karanlıktan Başla Görmeye” isimli sergisine ev sahipliği yapıyor. Sergi, SAHA Studio programı kapsamında SAHA’nın desteği ile üretildi.

Karanlıktan Başla Görmeye, Kıbrıs’ta 1974’te savaş sırasında öldürülmüş Ahmet Cemal’in karnından çıkan bir incir ağacının hikâyesinden yola çıkıyor.

Limasol’a yakın, incir ağacının yetişmesine elverişli olmayan bir bölgede ancak denizden ulaşılan bir mağarada bulunan incir ağacı, konumu itibarı ile araştırılır ve sonunda üç Kıbrıslı Türk’ün kayıp cesetlerine ulaşılmasını sağlayacak bir araştırmaya evrilir. Ahmet Cemal’in öldürülmeden önceki son yemeği olan incir, dinamitle patlatılan mağaranın tepesindeki bir delikten aldığı güneş ışığıyla büyür ve bir ağaca dönüşür. Hem bir savaş arşivi hem de mezarlık görevini gören, Ahmet Cemal’in karnından büyüyen incir ağacı, toprak ve kimlik ilişkisini bulanıklaştırır.

Bu ağacı bulmak için Kıbrıs’a seyahat eden sanatçı, hikâyeye kendi yolculuk deneyimini de katarak ışık, mağara ve gölge mitleri aracılığıyla bakıyor. Yerleştirmede topraktan bir sunağın üstüne düşen ışık günahı ve insan bedeninin toprakla olan ilişkisini incelerken, incir ağacının bulunduğu mağaranın tabut boyutlarındaki fotoğrafları tarih yazımının ölümle olan ilişkisine odaklanıyor. Mekânın zeminine sirayet eden kayıp incir ağacının gölgesi ise bilinçaltımız için geçmiş ve gelecek ile bir yüzleşme alanı açıyor. Böylece, savaşı ve savaş sonrasında varolan zihinsel ve fiziksel yıkım hakkında düşündürtüyor.

Taraflarca kabul edilmeyen sınırların, hâlâ kayıp olan cenazelerin ve sahiplenilemeyen toprakların ışığında kimliklerin geçirdiği dönüşümlerin okumasını yapan Araz, siyasal imgelemde varlıklar kadar yoklukların da siyasi manasını konumlandırmaya çalışıyor.