kültür.limited 2023 yılı sonunda 8 yıllık yayın hayatını sonlandırmıştır. Site, bir arşiv işlevi görmesi için açık bırakılmıştır.

Eldem Sanat Alanı’nda iki yeni sergi

13 Eylül 2022

Eldem Sanat Alanı27 Ağustos – 10 Ekim 2022 tarihleri arasında Berkin Gülten ve Deniz Zaide Korkmaz’ın “Biçimsiz” başlıklı ilk kişisel sergisine ve Türkiye – Macaristan ortaklığında yürütülen BRAWE projesinin sergisine ev sahipliği yapıyor.

Berkin Gülten ve Deniz Zaide Korkmaz üretimlerinde ayrı çalışan sanatçılar olarak Biçimsiz/Formless” projesinde birlikte üreten bir sanatçı ikilisi olarak karşımıza çıkıyor. Berkin Gülten ve Deniz Zaide Korkmaz’ın sanal gerçekliğe dayanan bir oyun deneyimi ve heykeller ile birlikte kurguladıkları sergi; oyundaki ses, imgeler ve müzik ile birlikte çarpıcı ve etkileyici bir izlenim sunuyor. Mekâna özgü olarak hazırlanan sergide, sanal gerçeklik gözlüğü ile birlikte deneyimlenen bireysel bir oyun, heykellerin yerleştirilmesi, mekâna nüfuz eden kırmızı yoğun ışık huzmeleri ile çoğulcu katmanlar yaratılıyor. Sergi, dünyevi duygular, yetersizlik ve eksiklikler ile birlikte pragmatik olan tüm insancıl homojenliği ters yüz ederek, heterojen bir bütünlük içinde aktarılıyor. İzleyiciye yaşamın yasakları, sınırları, erotizm ve hazzın muğlak ikiliği, ulaşılamaz olan durumları,  kaotik ve görmezden gelinen yönleri katışıksız realizmiyle dikkat çekici bir kurgu olarak sunuluyor. ”Biçimsiz” kaçınılan, yasaklanan, kısıtlanan ve sözde bertaraf edilen bir insanlık anlatısına dair bıçak sırtı konuları olağan çıplaklığıyla keskin biçimde gözler önüne seriyor. 

Türkiye – Macaristan ortaklığında yürütülen BRAWE projesi, bir açık çağrı sonucu seçilen 25 yaş altı genç sanatçıları kültür-sanat aktörleriyle bir araya getirerek istihdam, dayanışma ve güvenli bir tartışma ortamı yaratma hedefiyle Şubat 2022’de programına başladı. Yedi aylık proje süresince Budapeşte ve Eskişehir’de eş zamanlı olarak düzenlenen seminerler, katılımcı programlar ve atölye çalışmalarına katılan sanatçılar, ayrıca Bankito Festivali için özel projeler gerçekleştirdi. Projenin son ayağında ise feminist ve aktivist pratikler, teoriler ve kültürel katmanlar ile yeni sanat ve kültür dinamiklerini ortaya koyan, güncel dünyanın ataerkil toplum baskısını irdeleyen kolektif bir çalışma olan BRAWE sergisi seyircisiyle buluşuyor.

Sergide, açık çağrı sonucunda Türkiye’den seçilen Aylin Sabi, Berrak Güloğlu, Deniz Varlı, Elif Atılır, Elif İlayda Bekdemir ve Hediye Usta disiplinler arası üretimler gerçekleştiriyor. Eskişehir Eldem Sanat Alanı’nı ve OPUS XI’i değişimin ve aktivist bir çağrının kalbi gibi konumlandıran BRAWE Sergisi, sanatçıların Macaristan ve Türkiye arasındaki uzun soluklu süreçte müşterek araştırma, çalıştay, üretim ve paylaşımları ile şekillenerek deneysel, heterojen ve kolektif bir pluralizm sağlıyor. Sanatçıların bu süreçteki kuramsal seminerlerle edindikleri deneyimler ve ortaklaşa inşa ettikleri çalışma süreçleri akabinde, yapıtları  Eldem Sanat Alanı ve OPUS XI’in mekânlarına ve kamusal alana yerleşiyor.

Ataerkilliğin toplumsal düzlemdeki aktif güç gösterisi karşısında altı sanatçı yeni bir feminizm çağrısı ile proje boyunca düşündükleri kavramları, problematikleri eserleriyle derinleştiriyorlar. Projede geçirdikleri sürecin bir izdüşümü olarak üretimlerinde kamusal alanın kullanımı, toplumsal cinsiyet, şiddet, ötekileştirme gibi sosyolojik kavramları tartışıyorlar. Kumaş, saç, tül, kil, video, ip, ayna küreler, silikon, sim, boya, tuvalet kâğıdı, karo, plastik şişme bebekler, zincir vb. çeşitli malzemeler ile sosyo-kültürel ve güncel dünya sorunlarına işaret ettikleri konuları irdeliyorlar. Sosyal bilimlerin tartıştığı sınırlar, şişmanlık fobisi, bedensel bütünlük, toplumsal beğeni, estetik kaygılar, dilsel cinsiyet eşitliği, kodlanmış kadın imgesi, abject, ötekileştirme, eşitlik ideolojisi, ataerkil ve kapitalist zihnin kadın bedenini metalaştırması, bedenin bir reklam unsuruna dönüştürülmesi, nesne haline getirilerek hiçleştirilmesi gibi kavramları sanat alanına taşıyorlar. 

Aylin Sabi, Berrak Güloğlu, Deniz Varlı, Elif Atılır, Elif İlayda Bekdemir ve Hediye Usta, erkek egemen toplumun çarpık istilasına üretimleriyle ses çıkarıyor. Hegemonik göstergelerin değiştirilmesine yönelik çözümcül üretim ve tartışma alanları üzerine araştırma ve çalışma süreçlerini BRAWE sergisiyle tamamlıyorlar. Sanatçıların aktivist bir role bürünerek katı bir dünyanın yıllardır yığınlaşmış olan problemlerine yönelik getirdikleri eleştiri, özel ve kamusal alanlardaki yerleştirmeleriyle eşitlik, hak, adalet ve birlik kavramları ışığında güçlü, çarpıcı ve armonik bir anlatı sunuyor.