halka sanat projesi, 3 Temmuz – 18 Ağustos 2019 tarihleri arasında Kanadalı sanat inisiyatifi Arts Assembly’nin iki yıllık küratöyal değişim projesi COMMON GROUND | UYUŞMA TEMELİ’nin Bu Benim Fotoğrafım | This is a Photograph of Me başlıklı ikinci yıl sergisine ev sahipliği yapıyor.
Küratörlüğünü İpek Çankaya’nın yaptığı sergi önce, 13 – 30 Haziran 2019 tarihleri arasında Vancouver’da gösterilecek. Kanada merkezli sanatçılar Tanya P. Johnson ve Terriann Walling’in işlerini gösteren İstanbul ayağı, projenin her iki yılına ait belge, yazı ve görselleri de içeren bir dokümantasyondan oluşur. Sergi başlığı Kanadalı şair ve yazar Margaret Atwood’un aynı adlı şiirinden esinlenilmiştir.
Bu Benim Fotoğrafım | This is a Photograph of Me kişinin yaşam, ölüm, yoksunluk, savunmasızlık, direnç ve dönüşüm gibi bireysel deneyimleri nasıl karşıladığını ve bu durumlar kısıtlayıcı engeller haline geldiğinde onlarla mücadele ya da barışma yollarını sorgular. Diğer bir deyişle sergi, insanlık durumu olarak kabul edilen ve kişinin kimliğinin oluşmasına etki eden, ya da kendini tam olarak gerçekleştirmesinin önünde beliren engelleri, bunlara verdiği tepkileri ve her türlü kısıtlı erişimin ne anlama geldiğini araştırır.
Kısıtlı erişim birbiriyle ilişkili durum, mekan ve ilişkilerde deneyimlenir. Serginin iki sanatçısı Tanya P. Johnson ve Terriann Walling’in görsel ve metinsel işleri, duyulmamış ya da yanlış anlaşılmış bireysel sesleri ve kişinin kendisi ve kökleriyle yeniden bağ kurma arayışını tartışmaya açar.
Serginin sorduğu sorulardan bazıları şöyledir: Kendimizi nasıl gerçekleştiririz; kendini gerçekleştirmek sadece kişinin kendisi ile mi ilgilidir; bizi bütünlük duygusuna götüren yol ne olabilir; birey olarak görünür olmak nedir, varlığımızı kısıtlayan durumlara başkaldırmak, onlarla mücadele etmek ya da uzlaşmak nasıl olabilir?
Serginin kavramsal çerçevesi iki eksen üzerine oturmaktadır. Bu eksenlerden ilki 2017 sonunda COMMON GROUND | UYUŞMA TEMELİ projesi ilk ortaya çıktığında araştırma zemini olarak belirlenen üç kavramdır. Bu kavramlar insanlık durumu, kısıtlı erişim ve denge ya da denge yitimidir. Projenin birinci yılında Lara Ögel ile Merve Ünsal’ın işlerini gösteren Tutma | Hold adlı sergi bu kavramları fiziksel (meskun) mekanda varoluş ve prekarite anlamında incelerken, ikinci yıl sergisi ilk yıla cevap olarak onları farklı bir bağlama oturtur. Bu bağlam, kendini ifade etmenin sınırlanışı ve bireysel kimliktir. Böylece ortak kavramlardan yola çıkan ama kendi özgün yollarını oluşturan iki sergi, iki odak noktası ve bir alışveriş belirmiş olur.
Kavramsal çerçevenin ikinci kurucu ekseni ise Margaret Atwood’un sergiye adını veren şiiridir. Güçlü bir kadın sesi tarafından kaleme alınan, derin bir kırılma, görünmezlik ve ölümle yüzleşme anlatısı kadar, şiirin ifade dili ve tonu da serginin rengini belirlemeye öncülük eder. Johnson ve Walling’in işleri derin ve duyarlı düşünceyle yaratıcılığın özgün ve incelikli ifadeleri olarak Atwood’un yüksek sesle bağırmayan ancak büyük bir ustalıkla okuru derinden etkileyerek avucunun içine alan, özü dolu tonuna yanıt niteliği taşır.
