kültür.limited 2023 yılı sonunda 8 yıllık yayın hayatını sonlandırmıştır. Site, bir arşiv işlevi görmesi için açık bırakılmıştır.

Merdiven Art Space’te yeni sergi: “Karambol”

9 Ocak 2020

Merdiven Art Space, 9 Ocak – 15 Şubat 2020 tarihleri arasında Fatih Temiz’in “Karambol” başlıklı kişisel sergisine ev sahipliği yapıyor.

BASE İstanbul ve Simbart Project gibi kariyerinin başındaki sanatçılara görünürlük kazandıran proje ve etkinliklerle ismini duyuran Temiz ilk solo sergisinde; futbolun küreselleşme, neo-emperyalizm ve toplumsal direniş ile ilişkisini mercek altına alıyor.

İsmiyle yine bir oyun terimine atıf yapan “Karambol”, evrensel oyun pratiği üzerinden bugün de tıpkı 100 sene öncesinde olduğu gibi karmaşık dengelerin ve güç mücadelelerinin merkezinde konumlanmasına dair kaotik açılımı irdeliyor. Ulusal kurtuluş mücadelesinde ayrıcalıklı bir yeri olan “General Harrington Kupası”nın tarihi fonuna ışık tutan Fatih Temiz; izleyiciyi, futbolun, doğduğu günden beri sembolik bir hakimiyet göstergesi sağlayan politik zeminine davet ediyor. Birleşik Krallık işgal kuvvetleri komutanı General Charles Harrington; İstanbul’dan ayrılmadan önce kendi adına düzenlediği bir müsabakayla, milli mücadeleye silah desteğinde bulunan Fenerbahçe’yi ve bu vasıtayla Türkleri moralman hezimete uğratmayı amaçlamıştı. 29 Haziran 1923 tarihinde bugün Gezi Parkı’nın bulunduğu alandaki Taksim Stadyumu’nda, büyük bir taraftar topluluğu önünde gerçekleşen maç; General Harrington’ın şahsi kindarlığının üstü kapalı yansıması sonucu, farklı yerlerden getirilen profesyonel futbolcu karmasıyla fiziken işgal altında olan ülkeyi her anlamda kuşatma altına alma denemesiydi. Büyük bir çekişmeye sahne olan ve muazzam bir zaferle taçlanan müsabaka neticesinde meşhur kupayı kazanan taraf Fenerbahçe ve emperyalizme karşı temsil ettiği milli mücadele ruhu olmuştu. Günümüzde futbolun küreselleşme ve global ekonomiye hükmeden bir sektör haline gelme sürecinde kazandığı ve kaybettiği alt anlamlara odaklanan sanatçı; gücünü naifliğinden alan bir direniş hikayesi ile emperyalizmin evrimini gözler önüne seriyor.

Fatih Temiz’in pratiğinin yapı taşı niteliğindeki büyük boyutlu desenlerine eşlik eden video ve veri temelli duvar işi; serginin tarihi arka planıyla uyumlu bir nostaljik duruş ve arşivsel yaklaşım dengesi sunuyor. Kişilerin kendisine çıkar sağlama fırsatı bulduğu spekülatif durumların teşvik edilmesine karşılık kullanılan “karambol” yakıştırmasıyla ise Temiz; günümüzde eğlenceden ziyade neredeyse tamamen piyonlarla yürütülen güç ve iktidar mücadelesi sahasına dönüşmüş olan futbol endüstrisine eleştirel bir bakış getiriyor.