Protocinema, 25 Şubat – 26 Mart 2021 tarihleri arasında, poşe Sanatçı İnisiyatifi işbirliği ve Hollanda İstanbul Başkonsolosluğu desteğiyle, Yükselen Küratör Serisi 2021 kapsamında Alper Turan’ın küratörlüğünü yaptığı ve Baha Görkem Yalım, Cansu Yıldıran, Dorian Sarı ile Istanbul Queer Art Collective‘i (Tuna Erdem & Seda Ergul) bir araya getiren Göze Parmak sergisine ev sahipliği yapıyor.
Göze Parmak, Türkiye’de kuir (queer) varoluşa dair görsel kodların, sembollerin ve temsillerin giderek daha çok sansürlenmesi ve baskılanması yoluyla gerçekleşen şiddete yanıt vermekle ilgileniyor. Sergideki sanatçılar, görselliği “sınıflandırılmış grupları birbirinden ayırmak için kullanılan, sosyal organizasyonun temel bir aracı olarak”1 ele alırken, giderek daha belirgin bir hedef haline gelen gökkuşağından evrilttikleri, hem cesur, hem de görünmez, bir alternatif dil arayışına giriyorlar.
Göze Parmak, devletin gözetleme, deşifre etme ve taksonomi teknolojilerinden kaçan yeni kuir formları, imajları ve dilleri bir araya getiriyor. Sergi, çok disiplinli, şiirsel ve minimalist pratiklerinde soyutlanmış kuir formlar yaratan Baha Görkem Yalım (Hollanda) ve Dorian Sarı’nın (İsviçre) yeni üretimlerini; performans çalışmalarında kuir bedeni “agresif bir şekilde görünür” kılan ancak bu kez figürün ve bedenin soyutlanarak namevcut olduğu yeni bir performans gerçekleştirecek olan Istanbul Queer Art Collective’i (İngiltere); ve fotoğraflarıyla görünmeyen özneleri görünür hale getirmekle ilgilenen, fakat bu sergi için portreleri belirsizleştirecek ve kimlikleri flulaştıracak olan Cansu Yıldıran (Türkiye)’ı bir araya getiriyor.
Görünürlük siyasetinin esaslarından ve kazanımlarından vazgeçmeden, saklanmayı önermek yerine, tespit edilemeyen ancak bulaşıcı, stratejik, casus-vari pozisyonlar öneren sergi, kuir sanatçıları bir araya getirirken, “geleneksel olarak normatif olmayan öznelerden beklenen, görünmeyeni gösterme ve şeffaf olma’’ şiarına karşı çıkıyor. Soyutlama, indirgeme, figürsüzleştirme ve renksizleştirme üzerine deneyler yaparken sanatçılar, devletin kamusal alanda kuir görünürlüğe karşı geliştirdiği sansür, sindirme ve baskılama pratiklerini sanatsal stratejiler olarak temellük ediyorlar. Göze Parmak, otoritenin araçlarını yine otoritenin sensörlerini yanıltmak için kullanan, kamufle bir kuir yöntem öneriyor.
Alper Turan’a Protocinema Yükselen Küratör Serisi 2021 kapsamında mentorluk eden isimler: David J. Getsy (Goldabelle McComb Finn Sanat Tarihi Profesörü, School of the Art Institute of Chicago), Krist Gruijthuijsen (Direktör, Kunst-Werke Institute for Contemporary Art, Berlin), Maura Reilly (Bağımsız Küratör) ve Mari Spirito (Direktör, Küratör, Protocinema, Istanbul, New York).
