Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nin (ANAMED) “Bir Kazı Hikâyesi: Çatalhöyük” sergisinin süresi, sanatçı Refik Anadol’un sergi kapsamında ürettiği medya enstalasyonunun dâhil edilmesiyle 14 Ocak tarihine kadar uzatıldı. Anadol, Çatalhöyük’te 25 yıl boyunca yürütülen bilimsel araştırmalarda kaydedilen 250 bin buluntuya ait 2,8 milyon girdiyi yapay zekâ algoritmalarını da kullanarak hazırladığı veri heykelinde görselleştirdi. Eser, 14 Kasım 2017 – 14 Ocak 2018 tarihleri arasında ANAMED’in Beyoğlu’ndaki binasının girişinde görülebilir.
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (ANAMED), “Bir Kazı Hikâyesi: Çatalhöyük” sergisiyle 9 bin yıllık tarihe sahip yerleşmeyi odağına alarak arkeolojik çalışmaların bilinmeyen yanlarını sanat ve arkeoloji meraklılarıyla buluşturmaya devam ediyor. Sergi süresini 14 Ocak 2018’e kadar uzatan ANAMED’in sergiye eklediği yeni bölümde sanatçı Refik Anadol, Çatalhöyük’ün kazı arşivindeki 1000’in üzerindeki veri setlerinin tamamını kullanarak, onları şiirsel bir görsel deneyime dönüştürüyor.
Arçelik’in teknoloji sponsorluğu ve PATTU Mimarlık’ın tasarımıyla kurulan eser, 25 yıl boyunca yürütülen bilimsel araştırmanın kaydedilen tüm bilgileri ve milyonlarca başka girdiden oluşan Çatalhöyük arşivini görselleştiriyor. Eser, yapay zekâ algoritmaları kullanılarak hazırlanan, Türkiye’deki ilk kültürel miras çalışması olma özelliği taşıyor. Arkeolojik bağlamda bu boyuttaki bir veri kaynağı ilk defa sanatsal çerçevede değerlendiriliyor.
Her birinin birbirine bağlı olduğu milyonlarca veriden oluşan arşiv, karmaşık veri setlerinin erişilebilirliğini kolaylaştıran ve yeni yorumlara imkân sağlayan dijital bir kaynak olma özelliği taşıyor. 250 bin buluntuya ait 2,8 milyon verinin bir araya geldiği arşivde, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Çatalhöyük yerleşmesindeki kazılarda keşfedilen bina, birim ve öğelere ait bilgiler, buluntuların özellikleri, araştırma raporları, teknik çizimler ve fotoğraflar yer alıyor. Arçelik sponsorluğunda 24 ekrandan oluşan bu medya enstalasyonu, 21. yüzyılda bir kültürel miras alanının ve onun evrensel değerinin bilincinde, Çatalhöyük’ü veriler aracılığıyla günümüze taşıyarak 9 bin yıl önceki yaşam, araştırmacıların bulguları ve izleyici arasında bir köprü kuruyor. Anadol, verileri birbirleriyle etkileşime açarak, bu bilgi birikimini arkeoloji, sanat ve teknolojinin ötesinde yeni yorumlamalara ilham olacak bir esere dönüştürüyor.
