kültür.limited 2023 yılı sonunda 8 yıllık yayın hayatını sonlandırmıştır. Site, bir arşiv işlevi görmesi için açık bırakılmıştır.

Yunan Film Günleri başlıyor

6 Haziran 2022

Yunanistan’dan EMEIS Kültür Kolektifi ile Türkiye’den istos film ve istos yayın’ın ortaklığında, Yunanistan Kültür Bakanlığı’nın özel desteği ve maddi katkılarıyla, Yunan Film Merkezi ile Pera Müzesi’nin işbirliği ve Yunanistan İstanbul Başkonsolosluğu ile Yunan Film Akademisi’nin destekleriyle bu yıl ilk kez düzenlenen Yunan Film Günleri, 7 – 12 Haziran 2022 tarihleri arasında Pera Müzesi‘nde gerçekleşecek.

Yunan Film Günleri, 60’ların başından 80’lerin sonuna uzanan bir zaman diliminden seçilmiş ve auteur sinemacılığı vurgulayan 17 film, birçoğu yenilenmiş kopyasıyla Türkiye’de ilk kez seyirciyle buluşturacak. Etkinlik kapsamında ayrıca, Yunanistan sinemasından film profesyonellerinin katılacağı panel ve dünyaca ünlü dev film afişleri koleksiyonundan bir seçkiyi buluşturacak HELLAFFI Afiş Sergisi de ücretsiz gerçekleşecek. 

Açılışını Theo Angelopoulos’un 1970 yapımı ilk filmi “Anaparastasi / Tatbikat” (1970) ile yapacak etkinlikte, Nikos Koundouros’un Berlin’den En İyi Yönetmen Ödülü almış avangard başyapıtı “Young Aphrodites / Genç Afroditler” (1963), Costa-Gavras’ın altmışların sonlarında uluslararası bir sansasyon yaratmış politik klasiği “Z / Ölümsüz (Z)”, Michael Cacoyannis’in Euripides’in meşhur tragedyasını Katharine Hepburn, Geneviève Bujold, Vanessa Redgrave ve Irene Papas gibi yıldız oyuncularla perdeye taşıyan epiği “Trojan Women / Troyalı Kadınlar”ın (1971) da aralarında olduğu filmler İngilizce ve Türkçe altyazılı seçeneklerle gösterilecek.

Angelopoulos’un bir tutku suçu haberinden yola çıkarak cinayetin işlendiği köyde ve olayın tanıkları eşliğinde çektiği film, 60’lar ve 70’lerde Almanya’ya işçi göçünün yaşandığı ülkenin sosyoekonomik portresini derinden çiziyor. Giorgos Arvanitis’in etkileyici siyah-beyaz görüntüleri ile de hafızalara yer eden film, sinema tarihçilerince Yeni Yunanistan Sineması’nın doğuşu olarak da nitelendiriliyor. Etkinlik programının heyecan verici filmlerinden biri de, altmışların sonlarında uluslararası bir sansasyon yaratmış Costa-Gavras filmi “Z / Ölümsüz (Z)” (1969) olacak. Cannes’da Jüri Ödülü’nün yanı sıra hakim rolünde Jean-Louis Trintignant’a En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nü getirmiş, Oscar’larda da En İyi Kurgu ve Yabancı Dilde En İyi Film ödüllerinin sahibi olmuş “Ölümsüz (Z)”, Gavras’ın teknik olarak da cüretkâr bakışı, Raoul Coutard’ın etkileyici görüntüleri ve Mikis Theodorakis’in ikonik müziği ile de zamansız bir başyapıt.

Yunan Film Günleri’nde ayrıca; Nikos Koundouros’un Berlin Film Festivali’nde En İyi Yönetmen seçildiği ve FIPRESCI Ödülü’nü kazandığı avangard başyapıtı “Young Aphrodites / Genç Afroditler” (1963), sürrealist yönetmen ve film kuramcısı Adonis Kirou’nun 1944 yılında 300’den fazla insanın infaz edildiği Kokkinia Bloğu olayını canlandıran ve dünya prömiyerini yaptığı Cannes’da büyük tartışmalar koparmış filmi “The Roundup / Abluka” (1965), Takis Kanellopoulos’un trajik bir aşk hikâyesini perdeye taşıyan, duyguların hüznüne ve ihtişamına dair lirik övgüsü “The Excursion / Gezi” (1966), Alexis Damianos’un gerçekçi anlatımı ve güçlü temposuyla dönemini derinden etkilemiş dramı “Evdokia” (1971),  ’in Euripides’in meşhur tragedyasını Katharine Hepburn, Geneviève Bujold, Vanessa Redgrave ve Irene Papas gibi yıldız oyuncularla perdeye taşıyan epik filmi “Trojan Women / Troyalı Kadınlar” (1971), Nikos Panayotopoulos’un Locarno Film Festivali’nde Altın Aslan’ı kazanmış, Selanik Film Festivali’nde de En İyi Film toplumsal çağrışımlarla dolu grotesk masalı “The Idlers Of The Fertile Valley / Bereketli Vadinin Tembelleri” (1978), Giorgos Panousopoulos’un Euripides tragedyası ‘Bakkhalar’ı modern bakışla yeniden yarattığı “Mania / Çılgınlık” (1985), Pantelis Voulgaris’in yaşanmış bir olaydan yola çıkan ve Yunanistan sinemasının en önemli kadın oyuncularından Themis Bazaka’nın Venedik, Selanik ve Valencia film festivallerinde En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü almış performansıyla da hafızalara yerleşen politik sinema klasiği “Stone Years / Taştan Yıllar” (1985), Nikos Papatakis’in alaycı ve incelikli kara komedisi “The Photograph / Fotoğraf” (1986), Nikos Nikolaidis’in Daphne Du Maurier, Phillip K. Dick, Raymond Chandler ve Herman Raucher gibi yazarların eserlerinden ilhâm ve alıntılarla yazıp yönettiği post apokaliptik bilimkurgusu “Morning Patrol / Sabah Devriyesi” (1987), George Korras ve Christos Voupouras’ın birlikte yazıp yönettikleri ve dönemin kırsal Yunan toplumundaki erkekliğin yıkıcı doğasını tarifleyen filmleri “…Deserter / Asker Kaçağı” (1988), Christos Vakalopoulos’un başrolündeki Olia Lazaridou’dan büyüleyici bir femme fatale yaratan kara filmi “Olga Robards” (1989), Vassiliki Illiopoulou’nun detaylarla süslü sahneleri ve oyuncularının kusursuz yorumuyla özgünlüğünü başından sonuna duyuran yol filmi “The Crossing / Geçit” (1989) de gösterilecek.

Yunanistan sinemasının önde gelen kadın yönetmenlerinden Tonia Marketaki ve Frieda Liappa da filmografilerinin en önemli yapıtlarıyla Yunan Film Günleri programında olacaklar. Marketaki’nin ilk uzun filmi de olan ve 1960’larda Atina’da sansasyon etkisi yaratmış bir kadın cinayeti haberinden yola çıktığı “John The Violent / Zorba Yannis”, ülkede kadınların yaşadığı toplumsal baskıyı zamanının çok ötesinde bir feminist bakışla anlatırken; şair ve yönetmen Frieda Liappa, San Sebastián Film Festivali’nde En İyi Yeni Yönetmen seçildiği “A Quiet Death / Sessiz Bir Ölüm” (1986) ile, bir kadın yazarın varoluşçu yolculuğu eşliğinde gerçeküstücü ve stilize bir yapıt ortaya koyuyor. 

Yunan Film Günleri’nin etkinlikleri ise, Yunanistan’dan film profesyonellerini ağırlayacak Sinema Buluşması: Yunan Sineması Kendini Anlatıyor başlıklı panel ve HELLAFFI film afişleri sergisi olacak. Yunanistan’da film üretiminin durumu ve endüstrinin yapısının yanı sıra, film üretimini teşvik etmek ve etkinleştirmek için uygulanan ulusal politikaların konuşulacağı ve 9 Haziran Perşembe günü Pera Müzesi’nde yapılacak panele, Yunan Film Merkezi direktörü Athena Kartalou, yapımcı Antigoni Rota, Atina Üniversitesi’nin Film/TV Çalışmaları bölümünden akademisyen Afroditi Nikolaidou ve Yunan Film Merkezi’nden ve Hellas Film/Tanıtım Direktörü Athena Kalkopoulou konuşmacı olarak katılacaklar.

Dünyaca ünlü dev film afişleri koleksiyonu HELLAFFI’den seçilmiş örnek afişler, etkinlik boyunca Pera Müzesi Öğrenme Atölyesi’nde ve Beyoğlu’nda Yunanistan Başkonsolosluğu’nda sergilenecek. 1950-1975 yılları arasında gösterime giren yerli ve yabancı filmlere, dönemin önde gelen sanatçıları tarafından elle çizerek ve boyanarak hazırlanmış film afişlerinden özel bir seçkiyi buluşturacak sergide, programda yer alan filmlerin yanı sıra Yunanistan sineması tarihinden klasiklerin afişleri de görülebilecek. 7 Haziran’da açılacak ve ay sonuna dek açık olacak sergi, rezervasyon sistemiyle Beyoğlu’nda Yunanistan Başkonsolosluğu’nda ücretsiz gezilebilecek.

Yunan Film Günleri’nin konuklarından biri de, Angelopoulos’un “Days of ’36 / 1936 Günleri” (1972), “Alexander the Great / Büyük İskender” (1980), “The Suspended Step of the Stor / Leyleğin Geciken Adımı” (1991), “Ulysses’ Gaze / Ulis’in Bakışı” (1995), “Eternity and a Day / Sonsuzluk ve Bir Gün (1998)  filmlerinin yanı sıra Yeşim Ustaoğlu filmi “Bulutları Beklerken”in (2004) senaristi olarak tanıdığımız, ‘Gece Bülteni’, ‘Alan Savunması’ gibi polisiye romanların da yazarı Petros Markaris olacak. Etkinlik kapsamında İstanbul’a gelecek Markaris, açılış gecesi “Tatbikat”ın sunuşunu da yapacak.