Zilberman, 14 Eylül – 1 Aralık 2022 tarihleri arasında galerinin şehirdeki üç mekânına yayılan, Başak Şenova küratörlüğünde düzenlenen “Sarmaşık” başlıklı karma sergisiye ev sahipliği yapıyor.
Sergide Heba Y. Amin, Omar Barquet, Burçak Bingöl, Yane Calovski, Ramesch Daha, Memed Erdener, Didem Erk, Fatoş İrwen, Zeynep Kayan, Azade Köker, Bronwyn Lace, Marcus Neustetter, Cristiana de Marchi, Larry Muñoz, Maarit Mustonen, Egle Oddo, Erkan Özgen, Bochra Taboubi, Cengiz Tekin, Simon Wachsmuth ile Verena Miedl-Faißt/Nirual Kenabru’nun yapıtları yer alıyor.
Serginin kavramsal çerçevesinin çıkış noktası Alexís O. van Tlön* tarafından kaleme alındığı düşünülen bir el yazmasında “sarmaşık” üzerine geçen bir pasajdır. Viyana merkezli enstitü Institut für außergewöhnliches Archivwissen Wien tarafından yakın zamanda keşfedilip gün ışığına çıkarılan el yazmasındaki pasaj, sarmaşık kelimesinin Arapça’daki “asheka” telaffuzunun, Türkçedeki “aşk” (aşırı ve şiddetli aşk) kelimesinin köküne dönüşümünü detaylandırır. Metnin mantıklı olduğu kadar şiirsel düşünce örgüsünde van Tlön: “Sarmaşık çevrelediği ağacın suyunu emer, kurutur, zayıflatır. Bazen aşırı sevgi aşığın hayatla bağlantısını kesmesine, aşığı solmuş bir bitki gibi yorup kurutmasına sebep olur.” diyerek başlar. Ardından, kurduğumuz güçlü bağların hayatta kalmak için nasıl hayati öneme sahip olabileceğine, bir “bitkinin” yaşam için nasıl bir direnç sembolü olabileceğine dair satırlarla devam eder. Bu düşünceyi “harabeler” üzerine kurduğu bağlantılarla zenginleştirir. Tlön’e göre bir zamanlar yaşananların en güçlü göstergelerinden biri olan harabeler, geçicilik duygusunu sabitler. Harabelerin yaşamı geride kalana bağlayan tek yoldaşı ise sarmaşıktır.
Sergi, bir sarmaşığın eş zamanda ve mekânda var olan çoklu anlatılara, bakış açılarına, varlıklara ve gerçekliklere ayrılan dallarını, esrarengiz ve paradoksal çağrışımlarını takip eder. Üç mekânda —Zilberman İstanbul, Zilberman-Project Space ve Zilberman Selected— yer alan işler mekânsal, zamansal, bölgesel ve zihinsel paylaşımlar aracılığıyla birbirine bağlanır. Bu bağlantılar aracılığıyla, mekânlar şehrin farklı bölgelerinde birbirlerine çapraz referanslar verir.
* Bilim insanı ve sanatçı Alexís O. van Tlön’ün hayatı ve çalışmaları hakkındaki bilgilerimiz, dünya çapındaki çeşitli arşivlerde, müzelerde ve depolarda keşfetme şansına sahip olduğumuz bir dizi parçadan oluşmaktadır.
