Zorlu Performans Sanatları Merkezi (PSM), 6 – 31 Ekim 2021 tarihleri arasında Amsterdam’lı sanatçı Heleen Blanken’in taş, fosil ve mercan gibi organik eserlerin 3 boyutlu taramalarını içeren “Habitat” başlıklı eserine Zorlu Energy Solutions (ZES) desteğiyle ev sahipliği yapıyor.
İlk olarak Sonar+D programı çerçevesinde sergilenen eser, doğa harikalarını sanat ve teknolojiyle harmanlıyor. Çevresel kriz ve habitatların yok edilmesi, doğanın dijital biçimde hatırlanabileceği bir gelecek hayal etmeye zorlarken, Heleen Blanken’in veriye dayalı enstalasyonu, Leiden Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi’nden taş, fosil ve mercan gibi organik eserlerin 3 boyutlu taramalarını, oyun benzeri, meditatif bir ortama dönüştürüyor. Habitat’ı ziyaret edenler farklı sesleri içeren ortamlara eşlik edip, sürekli gelişen bir dijital dünyada gezinirken, bir yandan da doğa “harikalarıyla” yeniden bağlantı kurma fırsatı yakalıyor.
Habitat by Heleen Blanken, doğa tarihi müzelerine de dijital bir bakış sunuyor. Blanken, doğayı zaman ve mekan içinde sabitleyerek fiziksel olarak korumayı amaçlayan doğa tarihi müzesi yaklaşımını, arşiv materyallerini veriye dönüştürerek dijital bağlamda geliştiriyor. Habitat, insanlığın doğa ile etkileşiminin bir simgesi olarak; insanlığın doğanın kontrolünde olmadığına ışık tutarken doğa üzerindeki etkimizin her zaman hemen fark edilmediğinin altını çiziyor.
Yakınlık ve uzaklık ölçer sensörleri sayesinde Habitat’ın sosyolojik yanı da bu çalışmada araştırılıyor. Veriye dayalı kurulumlar genellikle izleyiciye çok fazla kontrol sunmasıyla bilinir. Habitat by Heleen Blanken ise bu noktada bu kontrol ile oynayarak seyircinin hareketlerine hemen tepki vermiyor bunun yerine gecikmelerle tepki veriyor. Sonuç olarak, bir izleyiciden gelen bir eylem bir sonraki için farklı bir görsel sonuç yaratabiliyor. Görsel ve işitsel akış, işin içinde mi yoksa eyleminizin bir sonucu mu olduğundan şüphe duyabileceğiniz şekilde değiştiriliyor. 36 dakika boyunca bu enstalasyonu deneyimleme fırsatı bulan izleyiciler yeni bir deneyim keşfederek doğa içinde yolculuğa çıkıyor.
Helen Blanken Hakkında
Hayatını Amsterdam’da sürdüren Helen Blanken bir görsel sanatçıdır. Sinematografi, enstalasyon sanatı, yeni medya, senografi ve heykel alanlarında var olan Blanken, Gerrit Rietveld Akademisi Güzel Sanatlar bölümünden mezun oldu. İnsanlık ve doğal çevre arasındaki karmaşık alışverişten derinden etkilenen sanatçının sanatsal pratiği, doğal dünyaya ilişkin estetik algımızın farklı katmanlarını keşfederken, organiğe karşı yapay ya da analoga karşı dijital gibi geleneksel sanatsal ikiliklerini de kendi perspektifinden tanımlıyor. Tüm bunları yaparken çalışmalarında, doğa fikirlerini nasıl düşündüğümüzle ilgili soruları da ustalıkla sormayı başarıyor.
