Hrant Dink Vakfı destekçilerinden Dr. Alper Öktem’in girişimi ve katkılarıyla 2010 yılında hayata geçirilen ve 2013 yılında kapsamı genişletilerek ismi ‘Tarih ve Hafıza Araştırmaları Teşvik Fonu’ olarak güncellenen fonun yeni dönem başvuruları başladı.

Teşvik Fonu, plânlanmış bir bilimsel çalışma için araştırmacılara burs vermek suretiyle, Türkiye tarihinin zor dönemlerinde gizli kalmış vicdani ve insani davranışların araştırılmasını ve gün yüzüne çıkartılmasını sağlamayı; 1915’te yaşananların nesiller-arası aktarılan izlerinin, özellikle sorumluluk, vicdan ve adalet kavramları etrafında araştırılmasının önünü açmayı ve her yıl bu alanda bilimsel çalışma yapan araştırmacıları teşvik etmeyii ve bu çalışmaların kamuoyuna ulaşmasına katkı sağlamayı amaçlıyor.

1915’te sergilenen ve günümüzün anlayışıyla insan hakları savunuculuğu olarak değerlendirilebilecek vicdanlı davranışların araştırılmasını teşvik etmeyi amaçlayan fonun; 1915’te yaşananların insani boyutlarının günümüze yansımaları, sonraki nesillerde bıraktığı izler ve farklı hatırlanma biçimleri de fon tarafından desteklenecek araştırmaların kapsamına alındı.

Aşağıdaki sorularla sınırlı olmamakla birlikte tarihin zor zamanlarında yaşananlara sorumluluk, vicdan ve adalet kavramları çerçevesinde verilen tepkileri ele alan tarih ve hafıza çalışmaları Teşvik Fonu’nun kapsamındadır.

• 1915’te yaşananlara sorumluluk, vicdan ve adalet kavramlarından yola çıkarak verilen tepkiler neler olmuştur?
• Ermenilere ve Ermeni varlıklarına yönelik şiddet, yok etme, gasp gibi eylemlere ve emirlere kimler, ne tür gerekçelerle direnmiş, karşı çıkmışlardır? Bu karşı çıkışların ne tür sonuçları olmuştur?
• 1915’te yaşananların insani, toplumsal, ekonomik ve siyasi boyutları sonraki nesillerde ne tür izler bırakmıştır? Bu izlerin günümüze yansımaları nasıldır?
• 1915’in failleri, tanıkları ve muhalifleriyle günümüz nesilleri nasıl ilişkilenmektedir?
• Sınıf, coğrafi konum, etnik/dinsel/mezhepsel aidiyet ve toplumsal cinsiyet gibi eksenlerin 1915’e dair hafızanın şekillenmesine etkileri neler olmuştur/olmaktadır?
• 1915’te yaşananların edebiyat, görsel sanatlar, sinema ve tiyatroya yansımaları nasıl olmuştur? Tarihsel olarak ve günümüzde, edebiyat, görsel sanat, sinema ve tiyatro eserlerine yansıyan 1915 temsilleri egemen tarih yazımı ve hafızayla nasıl ilişkilenmiş veya onlardan nasıl ayrışmıştır/ayrışmaktadır?
• Tarihte yaşananlarla günümüz dünyası arasındaki ilişki farklı yerelliklerde nasıl ifade bulmaktadır?
• 1915’te yaşananlara ve Ermenilerin Anadolu’dan silinen varlığına dair sorumluluk, vicdan ve adalet odaklı ne tür çalışmalar yapılmıştır/yapılmaktadır? Bunların mikro ve makro ölçekte etkileri neler olmaktadır?

Hrant Dink Vakfı, bu amaç ve kapsam doğrultusunda jüriyi oluştururken, Türkiye’de ve yurt dışında bulunan üniversiteler ve araştırma merkezleriyle işbirliği imkânlarını geliştirmeye devam edecektir.