Çağdaş sanat dünyasının bir süredir radarında olan “adil sponsorluklar” tartışması hep petrol şirketleri üzerinden dönüyor. Aralarında Tate, British Museum, Louvre Museum, Royal Opera House ve National Portrait Gallery gibi önde gelen müzelerin ve sanat kurumlarının olduğu birçok kültür kurumu, uzun yıllardır petrol şirketlerinin destekleriyle varlıklarını sürdürüyorlar ve bu noktada tartışmaların odak noktası hâline geliyorlar.

Meselenin sadece “mali yardım” ve “sponsorluk” bazında tartışıldığı sanat dünyasında bugüne kadar birçok sanatçı ve sanat inisiyatifi petrol şirketlerine karşı imza topladı, kültür kurumları ile destek mekanizmalarını tartışmaya açtı ve bu sponsorlukların reddi için farklı protestolarda bulundular.

Bu protestolardan bir tanesi de geçtiğimiz hafta Paris’te düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı sırasında Louvre Müzesi’nin önünde gerçekleşti. Dünyanın birçok yerinden gelen protestocular Louvre Müzesi’ni müzenin geçtiğimiz günlerde sonlanan ve hâlen devam eden sergilerinin sponsorlarından Total ve Eni petrol şirketleri ile süren sponsorluk anlaşmalarını iptal ettirmek üzere toplandı ve açıklamada bulundular. Fakat bu açıklamalara ne Louvre tarafından, ne de sponsor olan Total ve Eni şirketlerinden bir cevap gelmedi.

Türkiye’de sanat ve petrol ilişkisine geri dönüp baktığımızda da aslında farklı bir manzara görmüyoruz. 2012 yılında ilk -ve son- kez düzenlenen FULL Art Prize, belki de bu ilişkinin en görünür hâliydi. Ödül organizasyonunu yapan kurumdan jürisine, ödülü alan sanatçılara kadar herkes tartışmanın bir noktasında yer aldı. Contemporary Istanbul’un 2013 yılında OMV’yi “özel proje sponsoru” olarak alması, İstanbul Müzik Festivali’nde Shell’in çeşitli konserlere “gösteri sponsoru” olması, Çatalhöyük’te süren arkeolojik kazılara yine Shell’in sponsorluk yapması bu örnekler arasında sayılabilir.

Sponsorluk konusunda “etik arayışları”nın devam ettiği şu günlerde konunun sadece kültür-sanat ekseninde değil, arkeoloji, spor, çevre, insan hakları gibi tüm diğer etki alanları ve tabii ki başka paydaşlar ile ele alınması gerekiyor.